|
(2009-11) Bonnen is op deze site voor het eerst besproken in mei 1999. Het betrof het het meeslepende verhaal van Mennie Meyer. Mennie Meyer woonde daar tegenover de voormalige melkfabriek. We zijn inmiddels tien jaar verder en komen terug op het woonhuis van deze manufacturenhandelaar. We plaatsten onlangs op de Hondsrug-pagina deze foto. Klamer Bos had de foto goed bestudeerd en schreef: volgens mij is het
paard dat links op de foto staat de zelfde dan het paard waarmee
mijn overgrootvader Albert Bos met op de foto staat voor de molen.
(Klamer bedoelde
deze foto) De
plek kan kloppen want mijn vader Albert Bos had daar ook altijd een
stukje land in gebruik aan het Jodenpadje.
Uit overlevering had ik al eens begrepen dat er een pad liep van Bonnen (ongeveer vanaf de melkfabriek) naar de Oude Wildervanksterweg. Ik vroeg mij af of dat 'het Jodenpad' was? Te meer omdat dit pad dan langs het huis liep dat blijkbaar in de Gieter volksmond bekend stond als het Jodenhuis. Het huis van manufacturenhandelaar Mennie Meyer. Ik heb hier twee delen van oude topografische kaarten afgebeeld. Het pad moet gelopen hebben tussen het huis van Meyer en de boerderij van Reimers/Mulder door... kaart 1929
kaart 1954 Dat pad schijnt niet helemaal doorgelopen te hebben naar de Oude Wildervanksterweg, maar het zou halverwege stoppen hij bij de plek waar het afvalwater van de melkfabriek bij het afvalwater van Udema bij elkaar kwamen. (Overigens ben ik ook wel geïnteresseerd in de precies loop van het afvalwater van Udema!). En de aanduiding "Jodenpad" zou inderdaad te maken hebben met de bewoning van het huis Bonnen 7 door Mennie Meyer en daarvoor door zijn schoonouders de familie Gottfriedt. In 1942 gaf de gemeente trouw de woonplaatsen van de in Gieten woonachtige Joden door:
In het 'Jodenhuis ', later bekend als Bonnen 7 woonden dus de volgende familieleden:
Overigens woonde ook Izaäk de Bruin op hetzelfde adres; hij was daar toen in de kost - hij werkte als vleeskeurmeester in dienst van de gemeente bij Udema. Bernard Gottfriedt was in 1862 in Gieten geboren. Het waren zijn ouders geweest die in 1850 in in Gieten kwamen wonen en daar een manufacturenzaak begon. Moeder en vader zijn in respectievelijk 1886 en 1900 overleden en zijn begraven op het Jodenkerkhof in Borger.
De kinderen Bernard, Johanna en hun nichtje Jeanette zetten de manufacturenzaak voort. Klamer Bos heeft nog een aantal kleerhangers uit deze 'klerenwinkel' Hij leverde ons de foto's.
Jeanette leerde in Gieten veehandelaar mendel Meyer uit Ter Apel. Zij trouwden in 1919 en trokken bij de falie Gottfriedt in. Mennie Meyer ging dus ook in de manufacturen.
Waar ik benieuwd naar ben is waar de familie Gottfriedt aanvankelijk dan woonde. Want dat was niet op het adres Bonnen 7, want dat huis werd pas in 1909 gebouwd. We hebben een foto van de bouw van dit huis:
Jaren geleden alweer hebben we op Het Collectieve Geheugen van Gieten het boek "Het jaar van de Ooievaar" van Gerard Nijenhuis volledig gepubliceerd. De winkel van Meyer en de bewoners hebben in Nijenhuis' boek model gestaan voor de manufacturenhandelaar Cohen in dit boek. Voorbeelden? Halverwege dorp en veen lag ook de winkel van Cohen, de enige jood van het dorp. Even verder reden ze langs het huis van de Cohens en zagen Ruben en zijn vrouw zitten aan weerszijden van de tafel, terwijl boven licht brandde, waar Salomo en David zeker zouden staan achter hun lessenaars en hun boeken, als echte rabbijnenzonen bezig - niet de oude boeken, maar die der moderne wiskunde te doorvorsen.
Klamer Bos heeft ook nog een paar originele kisten uit de winkel in zijn bezit. Kisten waar de Meyers het zogeheten 'kleinvak' in hadden. Kleinvak? Klein spul als spelden, knopen, garen enzo
Na de oorlog werd het huis aangekocht door melkfabriek aan de overkant. Er werd personeel in gehuisvest. In de jaren zestig-zeventig woonde aan de linkerkant de famile Pekel en rechts woonde Thijs Keen met z'n vrouw. In de jaren negentig van de vorige eeuw werd het pand nog eens hét krakersbolwerk van het dorp. Jong volk had een gezellig dak boven het hoofd. Oude volk sprak er schande van. De Schakel van 26 juli 1995 meldde ons dat de krakers van de gemeente tot de sloop ervan mochten blijven wonen
Dat leverde naderhand geen Amsterdamse taferelen op, want zo meldde de krant later dat jaar:
De gevelstenen van het huis zijn na de sloop bewaard gebleven:
Voor op- en aanmerkingen of voor uw verhaal of herinnering ten aanzien van deze locatie doet u een e-mail in de brievenbus van "Het collectieve geheugen": |
(2010-12) We
vonden in de collectie van het Joods Historisch Museum in Amsterdam
een mooie foto van de confectiewinkel van Mennie Meyer . Deze foto
zou van 1939 zijn. In vergelijking met de foto hierboven lijkt er
wel al het een en ander verbouwd. En hoe meer ik er naar kijk des te meer ik twijfel of het wel hetzelfde huis is. Vergelijkt u
maar eens met de details...
