Roel Popken uit Scheemda stuurde meer informatie over het huis waar zijn grootouders - Geert en Jantje Schipper - hebben gewoond. 
Klik hier om die pagina te bekijken

De foto hieronder is uitgegeven door Boekhandel- en Drukkerij H. Balkema Gieten, Tel. 05926-258. Het "Witte Huis" staat er nog steeds op, dus we bevinden ons hier in het begin van de jaren zestig. Opmerkelijk is dat vooraan bij het hek een bord "Verboden voor fietsers" is geplaatst. Waar mochten eigenlijk geen fietsers komen? Wat zal de reden zijn geweest dat men hier ooit dat bord heeft geplaatst?

Aan de rechterkant van de weg zien we het huis waar de familie Speelman ('Jannes Kruk' en 'Jan Hoed') hun timmermansbedrijf hadden. Onlangs hoorde ik van iemand dat Henk Speelman sr. ('Pongo') aan de Groningerweg nog een houten patatkraam heeft gehad. Misschien dat iemand hiervan nog een fotootje in een schoenendoos heeft liggen? Is deze kraam ten onder gegaan toen Hein Hatzmann ('Hein Patat') in Cafetaria Zwanemeer een zakje patat voor een kwartje ging verkopen?

(2005-11) Harrie Kloose heeft uit overlevering drie leuke anekdotes over de hier eens woonachtige Harm Speelman: Jans Oosting en Harm Speelman (mijn opa), werkten vroeger in hun jonge jaren veel samen. Ze waren ook bij de eersten, die een fiets hadden in Gieten. Op een morgen reden ze voor een karwei naar Gieterveen toen Jans riep: “Kiek is Haarm, ik kan mien neus al oetsn?ten op de fiets”.

 Een andere keer gingen ze weer samen op karwei op de verjaardag van Harm. “Jans”, zee Harm, “ als ik jou ?derweg nou is riekelk tracteer, dan moei op ’t karwei niet zeggen, dat ik jaorig bin, dat scheelt mij een koppel geld”. “Dat is goud”, zee Jans. Bij Harm Z?(zie Spekstoep), Peeiter Siebring (later Jan Engelsman) en op de Hilte elk 2 borrels. Toen ze in Nieuwe Diep aankwamen, zwaaide Jans, al enigszins onder invloed, met beste gang het karwei op en riep enthousiast: “Jonges, Haarm is ok jaorig, hor!”. 

Het derde verhaal begint met de persoon van "Snieder Luut", de vader van schoolmeester Jansen, die dus kleermaker was.
Harrie: " Mijn opa (Harm Speelman, of zo je wilt Harm Tabak, vanwege het pruimen) liet een keer een “striepsiekoren boks” bij snieder Luut maken. Bij het passen zei Harm: “Het kruus hangt wel wat leeg, Luut”. “Och”, zee Luut, “zo ai’t doet, zo kan’t”, wat hij tegen wel meer klanten zei als het niet helemaal ok?was. Toen Luut overleed moesten Harm en zien zeuns Jan en Jannes een graf voor hem metselen. De grafplaats was aan de smalle kant. Jan zei: “Wij doet het met een klampsteen muurtie”. Jannes zei: “Ik leen een kist van Tij (dus niet Tije) Diekhoezen, um te kieken of het past”. Zo gezegd, zo gedaan. De kist paste echter niet goed, maar bleef aan 釪n kant een beetje haken. Harm: “Zo kan’t niet, jonges”. Jan stampte hard met z’n voet met de klomp eraan op de kist, die krakend het graf in schoof en zei daarbij: “Zo ai’t doet, zo kan’t”, zee snieder Luut. In onze familie is dat een echte one-liner geworden, wanneer dingen niet helemaal in orde zijn"

Op het brinkje voor dit huis van Speelman werd na schooltijd en op zaterdag door de schooljeugd uit deze buurt altijd fanatiek gevoetbald. Eigenlijk was het levensgevaarlijk, voor zowel de voetballers als voor de omgeving. Ik herinner me bijvoorbeeld de heer Hoven. Hij bewoog zich met zijn gezette postuur doorgaans op een brommer voort. Zijn plof werd hem daar finaal onder het lijf vandaan geschoten! Ook de bussen die elk uur uit en in de richting Veendam reden en de bussen die het personeel van Udema naar huis brachten waren een bron van gevaar. Menigmaal kwam de bal onder zo'n bus en konden wij deze ergens bij de garage van Roel Ottens weer ophalen. Geluk was wel dat het altijd de bal was die onder de bus kwam...

(2008-09) We  realiseerden ons ineens dat we het over Café Ottens hebben gehad en over Hein Patat. Maar dat we zowel dat eerste caf?als de cafetaria van Hein Hatzmann nog nooit goed op de foto hebben gezet. Daar gaan we nu verandering in brengen.

We zien eerst het caf?van Ottens. We hebben dit café al geroemd vanwege de gemeenteraadvergaderingen die hier ooit werden gehouden. Maar ik heb begrepen dat het café ook vermaard is geweest vanwege een tweewekelijkse  biggenmarkt.

Café Ottens, ongeveer 1920

Dorpsgenoten die nog niet zo thuis zijn in de oude dorpsbeelden: dit is dus hetzelfde gebouw als die helemaal bovenaan deze pagina.

(2014-08)  Van Tineke Hatzmann uit Zuidwolde kregen we onderstaande foto. Het is haar ouderlijke woning aan de Oude Groningerweg. Ja, de dochter van Hein 'Patat' Hatzmann.

Dit  was in de periode voordat het geheel wit geschilderd was, naar ik aanneem rond 1955.

 Hein Hatzmann ging  als Cafetaria Lunchroom Het Zwanemeer aan de weg timmeren. En hij verkocht patat! Bijkans heel Gieten kwam op zondagmiddag bij hem 'veur een gulden'patat halen. De kleine zakjes kostten een kwartje.

Tinke stuurde ook nog een foto van Hein's originele patatzakje

!

De periode 1965-1970.:

De foto's lijken erg op elkaar. Maar er zijn toch een aantal opvallende verschillen. De twee grote lindenbomen aan de voorkant van het gebouw zijn verdwenen. Ook is de voorste schoorsteen van het dak verdwenen. En ook 'het witte huis' is inmiddels gesloopt.

Voor u minder zichtbaar op de foto zijn de automaten achter het fietsenrek, naast het Volkswagenbusje. Naast de patat van een kwartje, oefenden ook deze automaten op kinderen (die hier op weg naar het zwembad natuurlijk in grote getalen voorbij kwamen) een grote aantrekkingskracht uit. Er was een rode kaugumballen-automaat. Waar je een dubbeltje of een kwartje in stopte de knop rechts ronddraaide en een kauwgumbal kreeg. Maar ook had je kans op een bonus: een capsule met een verrassing erin. Een griezelspin van rubber bijvoorbeeld. Als kind ging je ook wel een bezoekje aan die automaat brengen als je geen geld had. Want soms was die automaat kapot. En kon je steeds maar doordraaien: een kauwgumballenfeest!!!

Een kind voor de kauwgumballenautomaat.
Ik zal het toch niet zelf geweest zijn??

Maar je had daar ook de gewone sigarettenautomaat en snoepautomaat. Als kind hadden we het op die sigaretten niet voorzien. Maar wel de toffeeblokken en een soort Mars-reep dat onder de naam Americo(??) verkocht werd. Herinnert u zich dat weer? Ik heb nog naarstig gezocht naar een afbeelding van de wikkel, maar helaas niets gevonden.

(2019-12)  Soms duurt het jaren, maar uiteindelijk lijkt alles toch voor elkaar te komen. In de jaargagn 1959 van Het Parool troffen we een advertentie voor de Americo-reep aan (Slechts  20 ct!) Nu weten we allemaal weer hoe de reep er uitzag.

 Over chocola gesproken. Kent u het merk Preit? Dat is ook van ver voor mijn tijd. Maar mij kwam de volgende anekdote ter ore: in de Stationsstraat woonde een politieagent. Op een dag nam hij een kind een chocoladereep van het indertijd blijkbaar bekende merk Preit af. En peuzelde het daarna zelf op! De agent kreeg een bijnaam in het dorp: Johnny Preit

Tegenwoordig heeft Jan van der Molen op deze plek aan de Oude Groningerweg een eigentijds Hotel-Restaurant. Ik kwam er onlangs langsgelopen. Met serre en een populair terras erbij, zo zag ik...

Voor op- en aanmerkingen of voor uw verhaal of herinnering ten aanzien van deze locatie doet u een e-mail in de brievenbus van "Het collectieve geheugen":