Terug: Nijenhuis-pagina

Gieters puzzelen
het Jaar van de ooievaar uit

Het Jaar van de ooievaar in plaatjes is geinspireerd op personen en locaties in het dorp Gieten. Hoewel het verhaal geheel op zich staat, en we dat ook als zodanig moeten respecteren, willen we op deze pagina toch een poging doen om de verschillende afleveringen op Gietense aspecten te ontleden.

Aflevering 1  

En dat was waar: Het witte huis met de gele luiken en het donkere pannendak lag aan de weg naar het kerkhof.
(...)
Het bijzondere van het huis was, dat het met een hoek was gebouwd; het had als 't ware een zijvleugel. En achter die zijvleugel was een veranda.
Voor veel Gieters was het volstrekt duidelijk om welk huis het zou gaan. Roel Popken meent dat zelfs de beschrijving van het interieur zeer waarheidsgetrouw is.

Klik hier voor meer informatie over de eigendomsgeschiedenis van dit huis.

Klik op de foto's voor een vergroting


Klik op de foto
voor een vergroting
Het is gebouwd door de dochter van baron Van Dongen. Als u in de kerk gaat kijken, zult u er een rouwbord vinden, waarop zijn naam staat. Toen hij stierf, is de oude havezathe, die hier niet ver vandaan lag, verkocht en later afgebroken. Een dochter van de baron woonde eerst een tijdje in Den Haag.

In de kerk hangt inderdaad een rouwbord van Nicolaas Harm van Dongen uit 1742.

Klik hier voor meer informatie over de havezathe waarop wordt gedoeld


Hé, zei Ben, merkwaardig, ik kom ook uit Den Haag.
Hoewel Ben van Eijsselsteijn dit huis in zijn kindertijd als vakantiehuis heeft bezocht, lijkt de Ben uit de roman toch wel enigszins op hem geinpireerd. Ben van Eijsselsteijn was ook journalist en kwam ook uit Den Haag

Klik hier voor meer informatie over Ben van Eijsselsteijn


Klik op de foto
voor een vergroting
Ben was de dag te voren uit Den Haag gekomen en had zijn intrek genomen in het kleine hotel tegenover de kerk, bij Harm en Lammechien.

Hotel Centrum van Egbert en Lammechien Vorenkamp lijkt hier model gestaan te hebben.

Klik hier voor meer informatie over het hotel van Ep Vorenkamp


Aflevering 2  

Klik op de foto
voor een vergroting

En nu stond hij met Knoop, de notarisklerk, in het huis. Hij keek uit op een brink. Ook daar lag een café.

Drooggelegd word ik hier niet, zei Ben. Je kan hier nergens komen of er is een brink en een café.

Tonnis Knoop was inderdaad in vroeger tijd notarisklerk. Het café is een verwijzing naar café Ottens. Later zaten Hein Hatzmann en Jan van der Molen hier op. Tegenwoordig is het zelfs een Hotel!

Klik hier voor meer informatie over café Ottens en het brinkje aan de Oude Groningerweg


Knoop keek hem aan. Hij had de trekken overgenomen van het vak, dat hij diende en een zekere vaderlijkheid ontwikkeld, die bij een oude notaris past. Met zijn grijze snor en zijn buikje leek hijzelf op een notaris. Knoop van notaris, zo heette hij in de wijde omtrek. Vaak kwamen mensen bij hem om raad of hulp.

Tonnis Knoop was inderdaad in vroeger tijd notarisklerk. Hij was overigens de opa van Tonnie Knoop, de 'vaste correspondent' van deze site.


Knoop glimlachte. Da's Oldenhuis, één van de grote boeren van het dorp. Een kopstuk van een kerel.
Oldenhuis lijkt op Nijenhuis. Nijenhuis was naast Buiting en Homan-Free, de derde 'dikke boer' in Gieten. In het boek speelt ook de familie Wubbing een belangrijke rol. Zij wonen in 't Holt. Het lijkt erop dat Buiting uit de Veenhof de rol speelt van Wubbing.


Aflevering 3  

Klik op de foto
voor een vergroting
Ben hoorde, dat het om de S.D.A.P. ging en keek naar de mensen, die binnenkwamen: een paar landarbeiders - dagloners noemden ze die vroeger...

Jan Tom Lanting was een van die landarbeiders die in de Gieter SDAP een rol heeft gespeeld.
Klik hier voor meer informatie over de SDAP in Gieten.


Klik op de foto
voor een vergroting
En als uitleg tegen Ben : Da's 't opperhoofd van de partij, de kleermaker van oes dörp, hè Jop Snieder?

De 'echte Jop Snieder was inderdaad kleermaker. En woonde in één van de arbeidershuisjes aan de Eexterweg, en niet zoals in het boek aan de Brink. De opvolger, als kleermaker wel te verstaan, was Brontsema. Wie weet de echte naam van Jop Snieder?


Klik op de foto
voor een vergroting
De weg naar het kerkhof was verlaten. Het café van Ottens, waar de verkoping zou worden gehouden, was al donker.

Natuurlijk is dit niet anders dan wat nu Hotel-Café Zwanemeer is.

Klik hier voor meer informatie over café Ottens

 

Aflevering 4 In de vierde aflevering zijn er vooralsnog geen
verwijzingen

Aflevering 5  

Klik op de foto
voor een vergroting

Rond de twee brinken lagen de huizen: meest boerderijen, enkele winkels, een school, de molen, de kerk, de pastorie. Alle gebouwen, die er in bijna elk dorp zijn, maar net weer iets anders dan in alle andere dorpen.

In het Collectieve geheugen is al veel aandacht besteed aan de Brink. We beelden hier een aantal expliciet genoemde gebouwen af. Waarbij natuurlijk aangetekend moet worden dat de school in Gieten niet aan de Brink zelf gelegen was.


Klik hier voor meer informatie over de kerk
Klik hier en hier voor meer informatie over de school
Klik hier voor meer informatie over de molen


Klik op de foto
voor een vergroting
Achter die twee brinken met de huizen eromheen, lag de Hondsrug. Zo noemden de mensen van het dorp de ene heuvel, een hoge uitloper van de heuvelrug, die zich in zachte glooiingen uitstrekt van Emmen tot in de Herestraat in Groningen.

Dit is de hoogste berg van Gieten. Die inderdaad kortweg Hondsrug of de bult wordt genoemd.

Klik hier voor meer informatie over de Hondsrug
Klik hier voor schilderijen van de Hondsrug
Klik hier voor de Hondsrug van Maarten 't Hart


Halverwege dorp en veen lag ook de winkel van Cohen, de enige jood van het dorp.

Tegenover de melkfabriek, in Bonnen dus, had Mennie Meyer z'n manufacturenwinkel. Hij was Joods, maar niet de enige in Gieten. Er is een foto van het winkelpand beschikbaar. Maar ik moet hem nog even achterhalen. Het pand zelf is al jaren geleden gesloopt. Op Mendel zelf na, is heel zijn familie in de oorlog omgekomen.

(2018-02) Inmiddels is er een hele pagina beschikbaar over het huis van Mennie Meyer Klik hier om daar meer over te lezen.

Klik hier voor de oorlogsbelevenissen van de Mendel Meyer

Als u meent iets in het verhaal, een persoon of gebeurtenis te herkennen, dan moet u snel een briefje in de postbus doen:


 

Terug: Nijenhuis-pagina